افرادی که به مکمل ویتامین D نیاز دارند

با خبرهایی که اخیرا درباره اثرات محافظتی ویتامین D در برابر عفونت ها و سرطان شنیده اید، ممکن است فکر کنید که شما هم باید خیلی فوری، مصرف این مکمل را شروع نمایید.

اما در این مطلب، توضیحاتی آمده است که بهتر است قبل از مصرف مکمل ویتامین D به آن ها توجه نمایید.

معمولا بیشتر قرص های کلسیم و مولتی ویتامین ها دارای یک دوز مناسبی از ویتامین D هستند. پس اگر شما مکمل های دیگری را استفاده می کنید، برچسب آن را مرور نمایید تا ببینید چه مقدار ویتامین D دریافت نموده اید. این را در نظر داشته باشید که هم کودکان و هم بزرگسالان نباید بیش از 2000 واحد بین المللی ویتامین D در روز دریافت نمایند.

افراد در معرض خطر کمبود ویتامین D که به مصرف مکمل آن نیازمندند:

* نوزادانی که شیر مادر می خورند.

شیر مادر حاوی ویتامین D کافی برای تامین نیازهای یک نوزاد نمی باشد. از طرفی معمولا نوزادان در معرض نور آفتاب قرار نمی گیرند تا خودشان ویتامین D لازم را در بدنشان بسازند.

آکادمی طب اطفال آمریکا این گونه توصیه می کند: نوزادانی که با شیر مادرشان تغذیه می شوند، باید مکمل ویتامین D که حاوی 400 واحد بین المللی از این ویتامین است را به صورت روزانه دریافت نمایند.

* افرادی که به مقدار کافی در معرض آفتاب قرار نمی گیرند.

افرادی که خانه نشین هستند یا این که معمولا از خانه خارج نمی شوند، احتمالا به کمبود ویتامین D دچار می شوند.

* افرادی که گیاهخوار محض یا Vegan هستند.

افرادی که جزء این دسته از گیاهخواران می باشند، میوه ها ، سبزیجات، حبوبات، دانه ها و آجیل ها را مصرف می نمایند. در این نوع رژیم گیاهخواری، تمام منابع غذایی حیوانی مانند گوشت قرمز، مرغ، ماهی، تخم مرغ، شیر، پنیر و دیگر محصولات لبنی از رژیم حذف می شود. حذف ماهی و تخم مرغ و شیر موجب می شود که این افراد نتوانند به مقدار کافی ویتامین D دریافت کنند.

* افرادی که عدم تحمل لاکتوز دارند و یا نسبت به شیر آلرژی دارند.

شیرهای غنی شده با ویتامین D یک منبع خوب این ویتامین می باشند. اما اگر شما نیاز دارید که به جای شیر یک انتخاب دیگر مثل شیر سویا را جایگزین نمایید، حتما اطمینان حاصل نمایید که آن فراورده نیز با ویتامین D غنی شده باشد.

* افرادی که بیش از50 سال سن دارند.

افراد بالای 50 سال، به دو دلیل به ویتامین D بیشتری نیازمند هستند:

اول این که هر چه ما مسن تر می شویم، توانایی پوست مان برای ساخت ویتامین D کمتر می شود.

دوم این که کلیه ها قسمتی از توانایی خودشان را(برای تبدیل ویتامین D به فرم خاصی که بدن ما می تواند از آن استفاده نماید) از دست می دهند.

* افرادی که پوست تیره دارند.

هر چقدر پوست تیره تر باشد، ملانین(رنگدانه های پوستی) بیشتری در آن وجود دارد. هر چقدر ملانین بیشتر باشد، ویتامین D کمتری در پوست تولید می شود.

* افرادی که چاق هستند.

ویتامین D ، یک ویتامین محلول در چربی است و می تواند در بافت های چربی ذخیره شود. لذا افرادی که چربی بیشتری دارند(یعنی چاق هستند)، ویتامین D بیشتری را در بدنشان ذخیره می کنند. در نتیجه ممکن است دسترسی به ویتامین D آزاد، هنگامی که به آن نیاز است، کاهش یابد.

* کسانی که از کرم های ضد آفتاب استفاده می کنند.

البته نباید به دلیل نگرانی از کمبود ویتامین D، مصرف ضد آفتاب ها را محدود کرد، زیرا معمولا حتی اگر از ضد آفتاب ها هم استفاده شود، مقدار کمی ویتامین D  در پوست ساخته می شود، زیرا اغلب افراد:

- همه پوست خود را به طور کامل با ضد آفتاب نمی پوشانند.

- آن مقدار ضدآفتابی را که باید استفاده کنند، مصرف نمی کنند.

- ضد آفتاب خود را در آن فاصله زمانی که باید، تجدید نمی کنند.

* افرادی که به بیماری های کبدی مبتلا هستند و یا این که بدنشان به میزان کافی، چربی جذب نمی کند.

از آن جایی که ویتامین D یک ویتامین محلول در چربی می باشد، افرادی که بدنشان تحمل چربی را ندارد یا نمی توانند به اندازه کافی چربی دریافت نمایند، ممکن است نتوانند آن مقدار از ویتامین D را که به آن نیاز دارند، جذب نمایند.

کمبود این ویتامین می تواند موجب شکننده شدن استخوان ها و در نتیجه پوکی استخوان شود.

تحقیقات اخیر ارتباط بین کمبود ویتامین D را با پیشروی سرطان سینه نشان داده اند.

از این رو به رژیم غذایی خود توجه نمایید و ببینید در طول روز چقدر در معرض نور مستقیم آفتاب قرار می گیرید؟ سپس با پزشک خود مشورت نمایید تا ببینید آیا به مکمل ویتامین D نیاز دارید یا خیر؟

ویتامین B5 (پانتوتنیک اسید)

"ویتامین "B5 که به "پانتوتنیک اسید" نیز معروف می باشد، یک ویتامین آنتی اکسیدان محلول در آب است. این ویتامین به سه شکل در می آید و به نام های "پانتنول" و "کلسیم پانتوتنات" نیز نامیده می شود.

همه سلول‌های بدن نیاز به ویتامین B5 یا اسید پانتوتنیک دارند. بدن انسان از پانتوتنیک اسید برای تبدیل کربوهیدرات ها ، پروتئین ها و چربی ها به انرژی استفاده می کند.

ویتامین B در بدن تبدیل به ترکیبی به نام "کوآنزیم "A می‌شود که وجود این ماده در بدن برای تبدیل غذا به انرژی لازم است و فقدان آن سبب نارسایی رشد و خاکستری شدن موها و کم خونی می شود.

ویتامین B5 به عنوان ویتامین "ضد استرس" نیز شناخته شده است، زیرا عملکرد غده آدرنال(فوق کلیه) را تقویت کرده و بهبود می‌بخشد(غده آدرنال عضوی است که بدن را در مقابل انواع استرس‌ها حمایت می‌کند).

ویتامین B5 برای عمل عضلات و اعصاب ضروری است و برای حفظ سلامتی سیستم ایمنی بدن، حیاتی است. این ویتامین همچنین در کاهش علایم دردناک روماتیسم مفصلی موثر است. در ضمن این ویتامین رشد و نمو را تسهیل نموده و به سلامت پوست و مو کمک می نماید.

عملکرد و فواید پنتوتنیک اسید:

* برای رشد، تولید مثل و خیلی از فرایندهای معمول بدن ضروری است.

* نقش مهمی در جلوگیری از افسردگی دارد.

* به تولید ویتامین D کمک می کند.

* باعث بهبود سریع تر زخم ها می شود. 

* شرکت در خیلی از واکنش های بیولوژیکی مانند: تولید انرژی، تجزیه اسیدهای چرب و اسیدهای آمینه، ساخت اسیدهای چرب و چربی ها، کلسترول، هورمون های استروئیدی، تولید کو آنزیم A و آنتی اکسیدان سلولی گلوتاتیون

* جزء حیاتی برای ساخت گلبول های قرمز خون

* تولید هورمون های مربوط به استرس و هورمون های جنسی در غدد فوق کلیه(غدد کوچکی که در بالای کلیه ها قرار دارند)

* مکمل این ویتامین معمولا برای درمان علائم بیماری آلرژی و طیف وسیعی از بیماری های پوستی استفاده می شود.

* تبدیل کربوهیدرات ها، پروتئین ها و چربی ها به انرژی

* تولید گلوکز در بدن

* شرکت در ساخت انتقال دهنده های عصبی و حفظ عملکرد صحیح اعصاب

* کمک به سلامت دستگاه گوارش

* کمک به استفاده بهتر بدن از سایر ویتامین ها

* کنترل استرس ناشی از سردردهای میگرنی ، فشارهای روانی ، سندرم خستگی مزمن و ترک سیگار و الکل

* برای تولید آنتی بادی های لازم جهت واکسیناسیون علیه کزاز، حصبه و آنفلوآنزای آسیایی لازم است.

* خوردن مکمل این ویتامین(مکمل پنتتئین)، موجب کاهش چربی خون می شود. در فردی با کلسترول خون بالا، خوردن این مکمل، باعث کاهش کلسترول بد(LDL ) و افزایش کلسترول خوب(HDL) می شود.

مقادیر توصیه شده برای دریافت پانتوتنیک اسید

یک میزان RDA رسمی برای ویتامین B5 وجود ندارد، با این حال فقدان پانتوتنیک اسید معمولا با فقدان دیگر ویتامین های گروه B همراه است. لذا به منظور جلوگیری از عدم تعادل ویتامین های گروه B ، B کمپلکس بخورید تا B5 نیز دریافت کرده باشید.

مقدار دریافت روزانه B5 برای بالغین چیزی حدود 7 – 4 میلی گرم در روز می باشد که این مقدار به راحتی در برنامه ی غذایی اکثر افراد عادی یافت می شود.

قرص ها و کپسول های حاوی پانتوتنیک اسید در دوزهای بین 500 – 100 میلی گرمی در دسترس هستند. دوزهای بالاتر در صورت لزوم، ممکن است به وسیله برخی پزشکان، برای درمان های خاص، تجویز شود.

منابع پانتوتنیک اسید

بهترین منابع این ویتامین، مخمر آبجو(مانند ماء الشعیر)، زرده تخم مرغ ، گوشت، دل و جگر و قلوه، مرغ ، بوقلمون، شیر، بادام زمینی ، لوبیا، سویا، تخمه آفتابگردان، پنیر، نخودفرنگی، غلات و نان سبوس دار ، ذرت، گل کلم، کلم پیچ، بروکلی، گوجه فرنگی ، عدس، جوانه گندم و ماهی قزل آلا می باشند.

بیشتر سبزیجات و میوه ها حاوی مقادیر کمی از این ویتامین هستند.

پختن و روش های آماده سازی غذاها و کنسرو کردن موجب تخریب این ویتامین می شود.

کمبود پانتوتنیک اسید

کمبود این ویتامین در بزرگسالان به معنای واقعی وجود ندارد، زیرا در خیلی از منابع غذایی یافت می شود. کمبود این ویتامین ممکن است در افراد الکلی رخ دهد.

با اینکه کمبود این ویتامین، به دلیل فراوانی آن در غذاها و ساخت آن توسط باکتری های روده، بعید به نظر می رسد، اما خستگی یکی از علائم زودرس و متداول کمبود این ویتامین می باشد.

کمبود B5 باعث افسردگی ، اختلال شخصیت، مشکلات قلبی ، افزایش خطر عفونت ها، خستگی، دردهای شکمی، اختلال خواب ، کرختی، تغییرات حسی در بازوها و ساق پاها ، بی حالی، گرفتگی عضلات، افزایش حساسیت به انسولین، افزایش سطح کلسترول خون و کاهش سطح پتاسیم در بدن می شود.

مسمومیت ناشی از مصرف زیاد

پانتوتنیک اسید در بدن انسان مسمومیت ایجاد نمی کند. اثرات جانبی قابل ملاحظه ای نیز، حتی در دریافت های بالاتر از 10000 میلی گرم (10 گرم) در روز گزارش نشده است.

فقط مقادیر بسیار زیاد، در حد چندین گرم در روز می تواند موجب اسهال شود. غیر از اسهال، واکنش مضری برای مصرف دوزهای بالا گزارش نشده است.

این ویتامین، فواید ویتامین های C ، B6، و B12 را در بدن بیشتر و کمبودشان را اصلاح می کند.

عوارض مصرف زیاد ویتامین های E،B وC

  

در مطالب قبلی در مورد اثرات زیان بار استفاده‌ ی بی‌ رویه‌ ی مکمل‌های دارویی بر سلامت انسان صحبت کردیم و به این نتیجه رسیدیم که اگر منابع دارویی مواد مغذی به مقدار زیاد و طولانی استفاده شوند، می ‌توانند مسمومیت و عوارض ناگواری ایجاد نمایند.

همچنین درمورد اختلالات ناشی از مسمومیت منابع دارویی ویتامین‌های A  و D  صحبت شد. در این مقاله مضرات استفاده‌ی بی ‌رویه از منابع دارویی سایر ویتامین‌ها و املاح مورد بررسی قرار می‌ گیرد.

ویتامینE

 ویتامین E  از دیگر ویتامین‌های محلول در چربی است. این ویتامین به ‌طور طبیعی در جوانه‌ها  (غلات و حبوبات)، غلات سبوس‌ دار  و روغن‌های گیاهی  وجود دارد.

ویتامینE از ویتامین‌های ضروری برای انسان است و موجب سلامت و استحکام غشاهای سلولی و محافظت سلول می ‌شود. این ویتامین جزو ویتامین‌های آنتی‌اکسیدان می‌ باشد و در پیشگیری از بروز سرطان و بیماری‌های قلبی- عروقی موثر می‌ باشد. اثرات ویتامینE در پیشگیری از بیماری‌های دیگری نیز به اثبات رسیده است.

مسمومیت حاصل از مصرف زیاد ویتامین E ، کمتر از سایر ویتامین‌های محلول در چربی است، زیرا بدن انسان قادر به تحمل مقادیر بالای این ویتامین است، ولی چنانچه ویتامینE در مقادیر خیلی بالا و به صورت قرص، کپسول یا فرم‌های تزریقی مصرف شود، باعث مسمویت ویتامینی در بدن می شود.

عوارض حاصل از مصرف خیلی زیاد مکمل ویتامین E :

- مانع استفاده‌ی بدن از سایر ویتامین‌های محلول در چربی می‌ شود. بنابراین ممکن است انسان در معرض کمبود سایر ویتامین‌های محلول در چربی قرار گیرد.

- با رسوب کلسیم  در استخوان‌ها اختلال ایجاد می ‌کند.

- موجب اختلال در ذخیره‌ی ویتامین‌ A در کبد می شود و مقدار آن را کاهش می ‌دهد.

- می ‌تواند زمان انعقاد خون را نیز افزایش دهد.

مصرف منابع غذایی ویتامینE در حفظ سلامت انسان تأثیر مهمی دارد و چنانچه به مقدار زیاد مصرف شود، خطر مسمومیت و ایجاد عوارض و اختلالات ناشی از آن را ندارد. بنابراین بهتر است به جای مصرف منابع دارویی ویتامینE ، از منابع غذایی آن استفاده شود.

  

ویتامین B1

تیامین یا ویتامین B1  از ویتامین‌های محلول در آب است که در سلامت اعصاب نقش مهمی دارد و کمبود آن باعث ایجاد عوارض عصبی می ‌شود.

براساس تحقیقات، تزریق مقادیر بالای این ویتامین عوارضی از قبیل سردرد، تشنج ، ضعف عضلات، بی ‌نظمی در ریتم قلب (آریتمی قلبی) و واکنش‌های آلرژیک را ایجاد می ‌نماید. در حالی که استفاده از منابع غذایی سرشار از ویتامین B1 نه تنها در انسان عارضه‌ ای ایجاد نمی ‌کند، بلکه در حفظ سلامت و فعالیت سیستم عصبی نقش مهمی به عهده دارد.

  

ویتامین B3

نیاسین یا ویتامین B3  از دیگر ویتامین‌های گروه B می‌ باشد که در منابعی مانند گوشت کم‌ چرب، مرغ، ماهی، بادام‌ زمینی و مخمر یافت می ‌شود.

این ویتامین در سوخت و ساز مواد انرژی ‌زا نقش مهمی دارد. همچنین در تنفس داخل سلولی دخالت دارد.

مضرات استفاده‌ی مکرر از منابع دارویی نیاسین عبارتند از:

- عوارض آلرژیک، از قبیل گر گرفتگی

- تشدید جراحات بیماران مبتلا به زخم ‌معده 

- تشدید عوارض آسم 

- به جا گذاشتن اثرات سمی در کبد

- ایجاد اختلالات کبدی 

  

ویتامین B6

یکی دیگر از ویتامین‌های گروه B، پیریدوکسین یا ویتامین B6  است که در سلامت اعصاب و نیز خون سازی موثر است.

این ویتامین در موادی مانند گوشت، غلات سبوس‌دار، سبزی‌ها و مغزها وجود دارد که با مصرف این مواد نیاز انسان به این ویتامین تامین می ‌گردد، ولیاستفاده‌ی زیاد و بی‌ رویه از منابع دارویی ویتامین B6 می ‌تواند به ایجاد عوارض عصبی همراه با اختلالات در راه رفتن، ضعف و بی ‌خوابی منجر شود.

اسید فولیک

 اسید فولیک  از ویتامین‌های گروه B محسوب می شود و در خون ‌سازی تأثیر مهمی دارد. اگر مکمل این ویتامین به مقدار زیاد مورد استفاده قرار گیرد، ترکیبات غیرقابل جذبی با روی  تشکیل می‌ دهد، در نتیجه از جذب این عنصر جلوگیری می ‌کند و موجب دفع روی و عوارض کمبود این ماده‌ی معدنی در بدن می ‌شود.

  

ویتامین C

 ویتامین C  که مانند ویتامین ‌های گروه B در آب محلول است در سلامت انسان اثرات مهمی دارد و در حفظ مقاومت بدن در برابر بیماری‌ها، استحکام بافت پیوندی، استحکام و سلامت استخوان‌ها، دندان‌ها و لثه موثراست.

این ویتامین در منابع گیاهی مانند سبزی‌ های برگ سبز و دیگر انواع سبزی مانند: گوجه ‌فرنگی،  فلفل سبز، فلفل دلمه ‌ای و نیز میوه‌هایی مانند مرکبات ، توت ‌فرنگی و کیوی  به مقدار قابل توجهی وجود دارد.

چون این ویتامین جزو ویتامین‌های آنتی‌اکسیدان محسوب می‌ شود، در پیشگیری از سرطان موثر است.

چنانچه این ویتامین از طریق منابع غذایی جذب بدن شود، موجب حفظ سلامت انسان و افزایش مقاومت در برابر عفونت‌ها می ‌شود، ولیزیاده روی در مصرف منابع دارویی آن باعث ایجاد اختلالات گوارشی، اسهال، خطر ابتلا به سنگ اگزالات در مجاری ادراری و آدابتاسیون با مقادیر بالا (یعنی بدن به مقادیر بالای این ویتامین عادت می ‌کند و دیگر منابع غذایی پاسخگوی نیاز انسان به ویتامین C نخواهد بود) می ‌شود.

ویتامین K ؛ ضروری برای انعقاد خون

کشف ویتامین ها و آشنایی با خواص آنها، دانشمندان را بر آن داشت که در جستجوی تعداد بیشتری از ویتامین ها باشند.

در سال 1935 یک دانشمند دانمارکی طی یک سری تحقیقات ، متوجه وجود یک نوع ویتامین در بدن مرغ شد که ضد خونریزی بود. این دانشمند آن را ویتامینK نامید.

تاکنون دو نوع ویتامین به نام K1 و K2 که فرمول ساده آنها تفاوت جزئی با هم دارد، شناخته شده اند.

ویتامین K محلول در چربی بوده و تا حدودی در برابر حرارت پایدار می باشد، ولی در مقابل نور بسیار حساس بوده و فاسد می شود. ویتامین K مصنوعی به شکل های محلول در آب است و فرمول شیمیایی آن شباهت زیادی به ویتامینK طبیعی دارد و اثرات آنها با یکدیگر برابرند.

به دلیل اینکه ویتامین K طبیعی ، محلول در چربی است، برای هضم و جذب آن، صفرا لازم است، ولی ویتامین K مصنوعی که محلول در آب است احتیاجی به ترشح صفرا ندارد.

مقدار کمی از این ویتامین ، در کبد ذخیره می شود که این مقدار فقط نیاز یک هفته بدن را تأمین می کند و هر چه هوا گرم تر باشد، نیاز بدن به ویتامین مزبور نیز بیشتر می شود.

بعضی از اشخاص در تابستان و در هوای گرم دچار خونریزی مانند خونریزی بینی می شوند. این علائم نشانه کمبود ویتامین K در بدن است؛ زیرا این ویتامین برای انعقاد خون لازم است و بدون وجود این ویتامین کبد نمی تواند پروترومبین ( عامل انعقاد خون ) بسازد.

منابع غذایی ویتامین K شامل : جعفری، کلم، اسفناج، گل کلم، کاهو، گوجه فرنگی، کرفس، لوبیا سبز، شاهی، شلغم و نخودسبز پخته است. همچنین در شیر، گوشت و میوه جات به مقدار کم وجود دارد.

ویتامین K غیر از منابع غذایی، توسط باکتری های روده نیز ساخته می شود. به همین دلیل کمبود آن در انسان نادر است.

اشخاص سالم که تغذیه صحیح و مناسبی دارند، نیازی به دریافت اضافی ویتامین K ندارند؛ زیرا مواد غذایی مصرفی آنها می تواند کمبود این ویتامین را جبران کند. ولی در افرادی که دچار بیماری های روده هستند، چون ممکن است میکروب های روده نتوانند ویتامین K بسازند و یا اینکه ویتامین نام برده به اندازه کافی جذب نشود، لازم است مصرف غذاهای حاوی این ویتامین را افزایش دهند.

کمبود ویتامین K

در شرایط زیر امکان کمبود این ویتامین وجود دارد :

- زمانی که سوء جذب چربی ها وجود داشته باشد.

- در شرایطی که درمان با آنتی بیوتیک صورت بگیرد ( به دلیل از بین بردن باکتری های روده )

- بیماری کبدی

کودکان زودرس و کودکانی که فقط از شیر مادر تغذیه می کنند، از نظر احتمال خونریزی، بیشتر در معرض خطر هستند، چون شیر مادر به دلیل استریل بودن، میکروب کمتری در روده به وجود می آورد ، بنابراین ویتامین K در بدن ساخته می شود.

زمانی که سوء جذب چربی ها در بدن وجود دارد، شکل مصنوعی ویتامین K که محلول در آب است، مورد استفاده قرار می گیرد.

ویتامین ث، ویتامین سلامت

ویتامین C یا آسکوربیک اسید یک ویتامین محلول در آب است که برای رشد و عملکرد طبیعی بدن لازم است.

وقتی به سرماخوردگی مبتلا می ‌شوید، خوردن چه ماده ی مغذی را بهترین راه درمان می ‌دانید؟ به طور قطع، ویتامین C.

اغلب خوردن قرص جوشان و مرکبات در کنار هم، از مهمترین اقداماتی به حساب می ‌آیند که هر بیمار سرما خورده‌ای به آنها دست می ‌زند.

به طور کلی، ویتامین‌ها از جمله مواد مغذی هستند که بدن برای رشد، سلامت و حفظ عملکرد طبیعی خود به آنها احتیاج دارد. لازم به ذکر است که بدن به تنهایی قادر به ساخت این مواد نبوده و لازم است از طریق مواد غذایی و یا از طریق مکمل‌های غذایی- دارویی نیاز خود را تامین کند.

کمی ‌تعریف از ...

همان طور که گفتیم، ویتامین‌ها ترکیباتی هستند که در گیاهان و بدن حیوانات یافت می ‌شوند. بدن شما از این مواد استفاده می‌ کند تا‌ ‌سالم بماند و بسیاری از عملکردهای طبیعی خود را به درستی انجام دهد. ویتامین‌ها برای بسیاری از فرآیند‌های بیولوژیک بدن لازمند که از جمله ی آنها می‌ توان به رشد، هضم غذاها و عملکرد عصبی اشاره کرد.  آنها به دو دسته ی کاملاً متفاوت تقسیم می‌ شوند: اول ویتامین‌های محلول در چربی و دوم ویتامین‌های محلول در آب.

اگر بخواهیم کمی ‌درباره ی خواص این دو گروه صحبت کنیم باید بگوییم که ویتامین‌های محلول در آب به آسانی توسط بدن جذب می ‌شوند. ولی  بدن برای جذب ویتامین‌های محلول در چربی از اسیدهای صفراوی استفاده می ‌کند. 

جور کردن ویتامین ها

بهترین راه برای تأمین این ویتامین‌ها، خوردن مواد غذایی است. بیشتر مردم به مقادیر اضافی ویتامین و مواد معدنی احتیاج دارند. بهتر است از مصرف بیش از اندازه ی آن بدون تجویز پزشک خود داری شود،  اما در شرایطی که این مواد از طریق مواد غذایی به بدن شما نمی ‌رسند،  لازم است، این مواد را از طریق مکمل‌های دارویی به بدن خود برسانید. مکمل‌های غذایی دارویی به تنهایی جایگزین مواد غذایی نیستند و همه ی فواید مواد غذایی را هم ندارند، بلکه به عنوان مکمل وعده ی غذایی که می ‌خوریم،در تأمین نیاز بدن مفید می‌ باشند.

حتماً می ‌پرسید چه کسانی به مکمل‌های غذایی - دارویی احتیاج دارند؟

باید در جوابتان بگوییم که همه ی افرادی که به دلایل مختلف قادر به تأمین مواد مغذی مورد نیاز بدن خود از طریق مواد غذایی نباشند، مثلاً کسانی که وعده‌های غذایی کامل نداشته یا همه ی مواد مورد نیازشان در یک وعده ی غذایی وجود ندارد، به مکمل‌های غذایی دارویی احتیاج دارند.

 به طور کلی، زنان باردار و افراد سالمند به مقادیر بیشتری از این مواد مغذی نیازمندند. اما باید از مصرف بیش از اندازه ی آنها دوری کرد و همیشه به رعایت اعتدال پایبند بود. گاه دریافت مقادیر بیش از حد ویتامین می‌ تواند به بروز عوارض ناخواسته منجر شود. بهتر است پیش از مصرف هر گونه مکمل غذایی یا دارویی با  پزشک معالج و یا دکتر داروساز مشورت کنید.

 شهرت ویتامین C

همان طور که بارها و بارها گفته‌ایم : آنتی اکسیدان‌ها از بدن در برابر اثرات مخرب رادیکال‌های آزاد حفاظت می‌ کنند. با گذشت زمان، تولید رادیکال‌های آزاد منجر به بروز انواع سرطان، بیماری‌های قلبی و مشکلات التهابی از جمله آرتریت می ‌شود. به علاوه این ترکیبات، به کاهش اثرات مضر مواد شیمیایی سمی ‌و سایر آلوده کننده‌ها از جمله دود سیگار کمک می ‌کنند.

جالب است بدانید که مطالعات انجام شده در دانشگاه کمبریج نشان داده است، وجود 20 میلی مول بر لیتر ویتامین C در پلاسمای خون به میزان 13 درصد احتمال بروز اختلالات تنفسی در افراد سیگاری را کاهش می ‌دهد. حتی محققان ژاپنی در مطالعه‌ای که بر روی 2 هزار مرد و زن به انجام رسانیده‌اند، دریافته‌اند که مصرف بالای این ویتامین با بهبود جریان خون در رگ‌ها از بروز سکته حتی در افرادی که سابقه هم دارند، جلوگیری می ‌کند.

در کل، مقادیر بالای این ویتامین در پیشگیری از سرما خوردگی، درمان آسم و سرعت التیام زخم‌ها مفید است. همچنین ویتامین C در کاهش خطر بروز بیماری‌هایی چون آب مروارید، انواع سرطان‌ها و بیماری‌های قلبی - عروقی، تصلب شرائین یا آترواسکروزیس مؤثر است.

نبود این ویتامین

حتماً حالا با این سؤال روبه رو شده اید که چه مواقعی بدن به مقادیر بالاتری از ویتامینC  نیاز دارد؟ باید بگوییم که در صورت وجود بیماری های مزمن، مشکلات عروقی  عفونت، وجود زخم، سوختگی،  سرماخوردگی و سایر بیماری های ویروسی آثار کمبود این ویتامین نمایان می ‌شود و به دنبال آن عوارض ناشی از این فقدان روز به روز گسترش پیدا می‌ کند.

این عوارض عبارتند از: خشکی و شکنندگی موها ، التهاب لثه، خون ‌ریزی از آنها خشک و فلس فلس شدن پوست، کاهش سرعت التیام زخم‌ها، خون مردگی آسان، خون ریزی بینی ، درد و التهاب مفاصل، کاهش قدرت غلبه بر عفونت و نیز افزایش وزن به دلیل کاهش سرعت سوخت و ساز بدن.

حتماً نام اسکوربوت را شنیده اید؟ این بیماری نوع شدت یافته کمبود ویتامین C است که با علایمی ‌نظیر نرم و اسفنجی شدن لثه‌ها، شل شدن دندان‌ها، کم خونی، خون ریزی زیرجلدی و کبودی پوست تشخیص داده می ‌شود.

گذشته از تمامی ‌این موارد به خاطر داشته باشید که بدن ما قادر به ساخت و ذخیره ی ویتامین C نیست پس لازم است که نیاز روزانه بدن از طریق مصرف مواد غذایی (انواع مرکبات و کلم) و یا مکمل‌های غذایی - دارویی حاوی این ویتامین، تأمین شود.

اگر مکمل خور هستید

از آنجا که ویتامین C، یک ویتامین محلول در آب است، مسمومیت با آن نادر است، زیرا مقادیر اضافی آن به راحتی از طریق ادرار از بدن خارج می ‌شود. مقادیر بیشتر از 2هزار میلی گرم در روز این ماده مغذی توصیه نمی ‌شود. چون این مقادیر می ‌تواند به ایجاد تهوع، درد شکمی ‌و اسهال منجر شود.

چه مکمل هایی بهتر است؟

 از آنجا که معمولا در فرمولاسیون قرص‌های جویدنی ویتامین C برای کاهش طعم ترش آن (اسید اسکوربیک) از شیرین ‌کننده‌هایی نظیر شکر و یا سدیم ساخارین استفاده می ‌شود، در انواع جدیدتر این نوع قرص‌ها از سدیم آسکوربات استفاده شده است که در نتیجه علاوه بر کاهش طعم ترش و اسیدی آن، عوارض ناشی از وجود شیرین‌ کننده‌ها از جمله چاقی کاهش پیدا کرده، در ضمن به دلیل کاهش خاصیت اسیدی، از عوارض گوارشی آن نیز کاسته شده است.‌